Voorzitter, geacht college,

Al jaren heeft de VLP haar zorgen geuit over het dossier Sociaal Domein. We bleven maar doorvragen naar verklaringen van en antwoorden op de financiële tekorten, die onder andere werden bestreden uit de reserves. Er zal veelal gedacht zijn, de VLP opereert meer als oppositiepartij. Dat is niet zo.

We zijn het volledig eens met CDA’er Pieter Omtzigt, die we waarderen om zijn vasthoudendheid op het toeslagendossier. Ik citeer hem: “Het is de grondwettelijke taak van de Tweede Kamer de regering te controleren. Die taak is veel te belangrijk om aan de oppositie over te laten. Er kunnen dingen misgaan, sterker, er gaan dingen mis.”

Binnen een gemeente is dat niet anders. De raad behoort het College te controleren.

We zitten hier vanavond dus niet zomaar. De financiële situatie van de gemeente Beesel in het algemeen en die binnen het taakveld Sociaal Domein in het bijzonder hebben de fractie van de VLP genoodzaakt om te vragen om een extra raadsvergadering.

De uitstekende financiële situatie van gemeente Beesel is jarenlang binnen en buiten de gemeente een voorbeeld geweest voor velen. Hoe vreemd is dan om nu geconfronteerd te worden met een slechte financiële situatie die bijna uitsluitend veroorzaakt wordt door het Sociaal Domein. De politieke verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de wethouder Sociaal Domein. Voor de VLP is een gezonde financiële positie van de gemeente van essentieel belang. Dit hebben wij in diverse perspectiefgesprekken nadrukkelijk aangegeven.

We zijn nu in een situatie beland waarin we moeten constateren dat een gezonde financiële positie nu en in de toekomst niet meer vanzelfsprekend is. En waar komt dit door? Al jarenlang waarschuwt de VLP voor de financiële risico’s in het Sociaal Domein. We waren daarin als een roepende in de woestijn. Niemand wilde onze boodschap horen en/of begrijpen. Begrijp ons goed, goede zorg is van wezenlijk belang voor de VLP, dat staat niet ter discussie. Maar wel vanuit een gezonde financiële positie en een organisatie die op orde is.

Wat vanavond ter discussie staat is dat de Raad bij monde van de wethouder Sociaal Domein al jaren te horen krijgt dat er grip is op de kosten binnen het sociaal domein en dat intern en extern de zaken op orde zijn. Hoe anders bleek het te zijn toen de visitatiecommissie op bezoek kwam. Op vele vlakken bleken zaken niet op orde te zijn. In feite was de afgelopen jaren geacteerd vanuit een vrijbrief waarbij met name de open einde regeling een grote rol heeft gespeeld. Hoe bijzonder is deze regeling, waarbij je meer mag uitgeven dan dat je hebt. Een ieder van ons zou al na 1 jaar een deurwaarder op bezoek hebben gehad. Voor het sociaal domein was die deurwaarder de visitatiecommissie.

Als VLP waren we eind 2020 tijdens de begrotingsbehandeling erg blij met het feit dat de open einde regeling dankzij steun van de Beeselse Lijst eindelijk beëindigd werd. De bodemloze put was gedicht. Hierdoor moest het Sociaal Domein de tering naar de nering zetten en kon er alleen maar uitgegeven worden waarvoor budget was. Hoe bijzonder dat daarna tekorten van meerdere miljoenen opdoken over 2020 en 2021 waardoor we nu in zwaar weer terecht zijn gekomen. En dan zijn we weer terug bij de reden van VLP om te vragen voor deze raadsvergadering.
Als VLP gaan we voor de inhoud. We willen exact weten hoe we in deze situatie zijn terecht gekomen, wat hadden we anders kunnen doen, hadden de nu geplande maatregelen niet al jaren geleden doorgevoerd moeten worden, zijn er gaten gevuld met middelen die voor andere taakvelden bestemd waren en als laatste is men binnen het Sociaal Domein ziende blind geweest? We hebben nog veel meer vragen maar ik denk dat de strekking van ons verhaal duidelijk is.

Vanavond staat als eerste de houtskoolschets op het programma.Voor de VLP is dat een stap te ver. We zijn al medicijnen aan het geven zonder dat we de oorzaak van de ziekte weten. Als fractie willen we eerst de oorzaak weten en dan pas in oplossingen denken. We begrijpen niet dat wij alleen staan in deze wens. Als VLP hadden we graag vooraf onze bedoeling van deze avond uitgelegd. Nu kunnen we slechts aansluiten. Vandaar dat we daarom nu dit statement afgeven.

Voor de fractie van de VLP is het van het grootste belang dat de zorg binnen onze gemeente op peil blijft, we staan voor een grote uitdaging met zijn allen. Laten we dit traject zorgvuldig en in de juiste volgorde doorlopen. Wanneer je een probleem wil oplossen is het belangrijk om het probleem te begrijpen……………….en onze fractie begrijpt het niet voorzitter.

1).Hoe hebben we als gemeente Beesel jarenlang blind kunnen zijn voor dit probleem terwijl er in de gemeentes om ons heen en elders in het land de geluiden toch duidelijk hoorbaar waren.
2).Waarom hebben we niet op deze geluiden geanticipeerd?
3).Waarom is er in het verleden niet naar ons geluisterd toen wij aandacht hebben gevraagd voor dit probleem?
4). Hoe kan het dat nu bezuinigingen mogelijk blijken te zijn terwijl in het verleden herhaaldelijk richting de Raad werd aangegeven door de wethouder dat er geen mogelijkheden waren.
5).Waarom word er, voor zover we nu informatie hebben, niet gezocht naar structurele oplossingen? En waar zouden die oplossingen kunnen liggen?
6).Waarom worden gaten van nu gedicht met aanvullingen vanuit het rijk terwijl deze gelden hiervoor niet geoormerkt zijn en/of onzeker zijn?
7) Wat voor gevolgen hebben de voorgenomen maatregelen voor de andere taakvelden binnen onze gemeente.

Voorzitter, tot slot, uit de krant vernamen wij dat u richting hun hebt aangegeven dat “we er gelukkig op tijd bij zijn”. Daar schrikken we wel van. Met een tekort over 2020 van 1,3 miljoen euro binnen het sociaal domein en een te verwachten tekort van dezelfde grootte over 2021 zijn we naar mening van de VLP al jaren te laat. Hier had jaren geleden al moeten worden ingegrepen. Hoe groot is het tekort binnen het sociaal Domein over eerdere jaren geweest zonder de vrijbrief van de open einde regeling?

Als VLP maken we ons ernstige zorgen. Dat moge duidelijk zijn. Er moet hard ingegrepen worden binnen het Sociaal Domein met als randvoorwaarden; blijvend goede zorg voor onze inwoners, geen gevolgen voor andere domeinen en geen lastenverzwaring voor onze burgers door verhoging van belastingen en leges.

Het doet ons deugd dat we tijdens de overleggen die we recent gehad hebben en verleden raadsvergadering overige fracties ook reeds hun zorgen hebben horen uitspreken.

Voorzitter, als VLP gaan we vanavond graag het gesprek met het college en de overige fracties.